We brengen graag dit artikel van 2019 nog eens onder de aandacht.
Het opdrijven van elektrische fietsen is een fenomeen dat we steeds vaker tegenkomen. Een gewone elektrische fiets (e-bike) ondersteunt de fietser tot een snelheid van 25km/u. Van zodra een snelheid van 25km/u bereikt wordt, slaat de motor af zodat men wel sneller kan fietsen, zij het zonder trapondersteuning. De gemiddelde prijs voor een gewone elektrische fiets ligt tegenwoordig ergens tussen de 1.000 en 3.000 euro.
Naast die gewone elektrische fiets, bestaat er ook de speed-pedelec die met zijn krachtigere motor snelheden haalt tot 45 km/u. De prijs van een speed-pedelec kan oplopen tot 10.000 euro en meer.
Het is net dit grote prijsverschil tussen de twee verschillende types elektrische fietsen dat maakt dat veel fietsers ervoor opteren om hun gewone elektrische fiets te laten opdrijven. Het opdrijven van je e-bike is op zich een kleine en vaak ook goedkope ingreep met een aanzienlijke toename in snelheid tot gevolg. Dit maakt het natuurlijk aanlokkelijk om je e-bike te laten opdrijven.
Nochtans is het antwoord op de vraag in de titel zeer eenvoudig: Absoluut niet.
Je e-bike opdrijven is om verschillende redenen geen goed idee. Net vanwege de hogere snelheid die een speed-pedelec kan halen, voorziet de Belgische wetgeving in een aantal bijkomende verplichtingen voor gebruikers van speed-pedelecs. Zo is het verplicht een helm te dragen en moet men in het bezit zijn van een rijbewijs. Daarnaast dient de speed-pedelec te worden ingeschreven bij de DIV en moet deze voorzien zijn van een nummerplaat. De regelgeving wordt met andere woorden zo goed als volledig gelijkgesteld met die rond bromfietsen. Dit blijkt ook uit het feit dat de speed-pedelec in de Wegcode wordt gecatalogiseerd als een soort bromfiets. Ook het ontlopen van deze extra verplichtingen kunnen voor de e-biker een reden zijn om de e-bike te gaan opdrijven.
Door het opdrijven van je gewone elektrische fiets ga je eigenlijk de verkeersregels die gelden voor bromfietsen, en dus ook voor speed-pedelecs, omzeilen.
Wat zijn nu de juridische gevolgen van het opdrijven van je e-bike?
Eerst en vooral dient te worden opgemerkt dat het rijden op de openbare weg met een opgedreven e-bike strafbaar is. Je riskeert niet enkel een geldboete die kan oplopen tot 80.000 euro maar je riskeert tevens een gevangenisstraf tot 3 maanden. Daarnaast kan de opgedreven e-bike worden geïmmobiliseerd voor een periode van 30 dagen.
Bovendien kan het opdrijven van je e-bike ook grote gevolgen hebben indien je betrokken raakt bij een ongeval. Men kan hierbij twee hypotheses onderscheiden:
Wanneer je met je opgedreven e-bike een ongeval hebt waarbij de andere partij met zekerheid in fout is, verandert er in principe niets. Denk hierbij aan de situatie waarbij je met je opgedreven e-bike netjes op het fietspad rijdt en een wagen verliest de controle over het stuur en rijdt je aan. In dit geval zal de bestuurder van de wagen uiteraard in fout zijn en zal hij (of zijn verzekering) gehouden zijn de schade die je door het ongeval geleden hebt volledig te vergoeden. Dit is logisch aangezien het Burgerlijk Wetboek stelt dat de schade vergoed moet worden door de schadeverwekker die een fout heeft begaan indien de gemaakte fout in oorzakelijk verband staat met de opgelopen schade. Weliswaar heeft de e-biker in casu ook een fout begaan (door het rijden met een opgedreven e-bike) maar deze fout heeft in geen enkel opzicht tot het ongeval geleid. Indien de e-biker met een legale e-bike had gereden, had het ongeval net zo goed plaatsgevonden. Wel kan de e-biker nog een boete krijgen voor de opgedreven fiets.
Los van de aansprakelijkheid kan de bestuurder van de wagen nog wel discussieren over de grootte van de schade. Had de door de e-biker geleden schade niet kleiner geweest indien hij met een reglementaire e-bike en dus trager had gereden?
Neem nu volgende situatie zoals weergegeven op de afbeelding.
De blauwe auto wil rechtsaf slaan en dient daarbij voorrang te geven aan de fietsers die op het fietspad rijden. De autobestuurder ziet in de verte een fietser aankomen maar deze is voldoende ver om veilig rechtsaf te kunnen slaan. Althans dat denkt hij. De fietser blijkt met een opgedreven e-bike te rijden waardoor hij aan een veel hogere snelheid rijdt dan de autobestuurder redelijkerwijze kan verwachten en het komt tot een aanrijding.
Op het eerste zicht is de autobestuurder ook hier aansprakelijk omdat deze voorrang moet verlenen aan fietsers die op het fietspad rijden. In casu kan men echter argumenteren dat de aansprakelijkheid voor het ongeval bij de fietser ligt. De autobestuurder kon uiteraard niet weten dat de fietser met een opgedreven e-bike reed waardoor hij met een veel hogere snelheid kwam aangereden dan redelijkerwijze verwacht kon worden. De fout van de fietser staat hier wel degelijk in oorzakelijk verband met het ongeval. Had de fietser niet met een opgedreven e-bike gereden en bijgevolg aan een te verwachten snelheid komen aanrijden, had de aanrijding nooit plaatsgevonden. Minstens kan in bovenstaande casus tot een gedeelde aansprakelijkheid worden beslist. In Antwerpen werd een gelijkaardige stelling, ons inziens terecht, reeds aanvaard door de politierechtbank.
Men kan concluderen dat men bij een ongeval niet sowieso aansprakelijk is wanneer men rijdt met een opgedreven e-bike. Wel is rijden met een opgedreven fiets op zich al een fout die een mogelijke aansprakelijkheid met zich kan meebrengen.
De familiale verzekering van de e-biker zal ook in geen geval tussenkomen in de schade die hij veroorzaakt heeft met zijn opgedreven fiets. In combinatie met mogelijke geldboeten wordt een ongelukkige aanrijding al snel een heel dure grap. Zo vervalt ook meteen het argument dat een elektrische fiets opdrijven goedkoper is dan een legale speed-pedelec aan te kopen.
Heb je nog specifieke vragen of een juridisch probleem met je e-bike of in het verkeer algemeen, kan je altijd contact opnemen met onze specialisten Mr. Tim Smet en Mr. Jonathan Bogaerts wiens contactgegevens je hieronder terugvindt.
Een ogenblik geduld
